Głównym, żeby nie powiedzieć jedynym zadaniem dachu jest ochrona.
Dach ma chronić mieszkańców budynku przed wodą, śniegiem, utratą ciepła, hałasem, fauną i florą itd. Jednak jest pewien typ pokrycia dachowego, który sprawia, że śmiało możemy dodać dachowi jeszcze jedną funkcję.
Dachówka łupkowa sprawia, że dach po prostu cieszy nasze oczy. Łupek to jedno z najpiękniejszych i najtrwalszych pokryć dachowych. I co ważne, stworzyła go sama natura.
To właściwie szlam, który poddawany naciskowy przez miliony lat, zamienił się w łatwo rozwarstwiającą się skałę. Łupek, który nadaje się na pokrycie dachowe, to kamień szczególnie łatwo łupliwy, czyli dający się dzielić na cienkie płytki, które jako dachówka sprawdzają się wyśmienicie.
Ta łupliwość sprawia, że łupek jest szczególnie wdzięcznym materiałem do obróbki. Wykwalifikowany dekarz potrzebuje właściwie tylko specjalnego kowadełka i młotka, żeby wyczarować ze zwykłej płytki prawdziwe dzieło sztuki.
Dachówka o takich właściwościach sprawia, że sposoby obróbek dachowych i krycia dachu są ograniczone właściwie tylko wyobraźnią dekarza. Kosze na miękko, miękkie obróbki lukarn czy kominów to właściwie standard przy tej dachówce. Ale nierzadko na pokryciach z łupka można spotkać wymyślne wzory geometryczne, motywy roślinne czy zwierzęce.
Sam kiedyś próbowałem z dachówki łupkowej zrobić serce, ale gdy wyszła mi wątroba, przekonałem się, że do łupka potrzebni są prawdziwi fachowcy.
A prawdziwy fachowiec to specjalista, który ceni swoją pracę, wiedzę i umiejętności. Dodatkowo łupek jest pokryciem bardzo drogim. Dlatego właśnie dachy łupkowe są tak rzadko spotykane.
Trzeba też pamiętać, że paradoksalnie, jedna z zalet łupka – łatwość obróbki – jest też jego wadą. Dachówka łupkowa jest krucha, więc można ją łatwo uszkodzić jeśli nie wiemy jak się z nią obchodzić. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy na dach musi wejść np. kominiarz czy monter anten itp.
I to są jedyne wady łupka dachowego.
Łupek ceniony jest nie tylko za piękno i możliwości obróbkowe, ale – może przede wszystkim – za długowieczność. Producenci określają jego trwałość na 100-150 lat, ale znane są przypadki gdy kilkusetletnie dachówki łupkowe, po demontażu były ponownie wykorzystane na innym dachu. Jeżdżąc po Dolnym Śląsku widywałem nie raz ponad stuletnie, stare, rozpadające się budynki, na których łupek trzymał się wyśmienicie i mógł posłużyć jeszcze wiele, wiele lat.
Łupek, czyli specyficzny kamień na dachu, to pokrycie o wyjątkowych parametrach, które wymaga wyjątkowego kunsztu dekarskiego, ale efekt końcowy to wyjątkowy dach, który naprawdę cieszy oko.