Pokrycie wstępne
Pokrycie dachu skośnego to tak naprawdę dwie warstwy. I choć nikogo nie zdziwi, że pokryciem zasadniczym dachu są dachówki, blachodachówki, gonty itp., to nie jeden inwestor byłby zaskoczony faktem, że membrana dachowa też jest pokryciem dachowym, tyle że wstępnym.
We współczesnych dachach skośnych ze względu na fakt, że dawny strych zamienił się dziś w pełnoprawną przestrzeń mieszkalną, pokrycie musi być dwuwarstwowe, bo pokrycie zasadnicze, mimo, że chroni przed wodą opadową, nie jest warstwą wodoszczelną. Membrana wstępnego krycia (MWK) jest naszą drugą i ostatnią linią obrony przed wodą z zewnątrz i to właśnie dzięki niej staramy się uzyskać wodoszczelność dachu. Niestety zbyt często zapominają o tym inwestorzy, a czasami nawet – o zgrozo – dekarze, nie przykładając większej wagi do wyboru czy prawidłowego montażu membrany, której ewentualna późniejsza wymiana wiąże się właściwie z remontem generalnym dachu. Żeby trzymać się tematu, skoncentrujmy się na najważniejszych zasadach układania membran na dachu.
Membrana wstępnego krycia (MWK) – paroprzepuszczalność i wodoszczelność
Na początek – co to jest membrana wstępnego krycia?
* To materiał o wysokiej paroprzepuszczalności i odpowiedniej wodoszczelności. Jeśli chodzi o paroprzepuszczalność, według wytycznych dekarskich Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy Sd dla MWK powinno wynosić mniej niż 0,3m.
Co to jest Sd?
* Oficjalnie to równoważna dyfuzyjnie grubość powierza. Prościej – Sd określa nam stopień paroprzepuszczalności danego materiału w porównaniu z podawaną w metrach grubością powietrza o takiej samej paroprzepuszczalności. To znaczy, że jeśli np. membrana dachowa Corotop ma Sd=0,02, to oznacza, że jej paroprzepuszczalność jest porównywalna z warstwą powietrza o grubości 2 cm.
Membrana wstępnego krycia jest też materiałem o odpowiedniej odporności na przesiąkanie wody, ponieważ naszemu dachowi musimy zapewnić nie tylko „oddychanie” ale i właściwą wodoszczelność. Te 2 cechy czynią MWK bardzo dobrym materiałem na pokrycie wstępne, bo chroni dach nie tylko przed wodą z zewnątrz, ale i przed wodą od wewnątrz (w postaci pary wodnej, która wykraplając się, staje się niebezpieczna dla termoizolacji i drewnianej konstrukcji dachu).
Dzięki wysokiej paroprzepuszczalności, MWK można układać na styk z termoizolacją między krokwiami, co – jak pokazuje doświadczenie – nie jest jeszcze wiedzą powszechną wśród wykonawców. Dlatego powtórzmy to jeszcze raz: wysokoparoprzepuszczalną membranę dachową MOŻNA a nawet POWINNO się układać na styk z termoizolacją. Trzeba też pamiętać, że układanie membrany na dachu zaczynamy tylko wtedy, gdy materiał na nasze pokrycie czeka już na placu budowy lub przynajmniej na placu w hurtowni. Trzeba bowiem pamiętać, że MWK nie jest pokryciem ochronnym czy tymczasowym. To materiał, który działa w pełni tylko wtedy gdy jest przykryty pokryciem zasadniczym. Poza tym, ze względu na degradujące działanie promieniowania UV, membranę należy przykryć jak najszybciej, bez względu na to co jest napisane na etykiecie produktu pod hasłem „odporność na UV”. Nieuzasadnione wydłużanie czasu ekspozycji membrany na światło słoneczne jest błędem w sztuce dekarskiej.
Pełniejsze informacji o tym jak wybrać odpowiednią membranę dachową znajdziesz tutaj.
Układanie membrany dachowej
Uzbrojeni w powyższą wiedzę, możemy zająć się tematem: jak układać membranę dachową? Membranę układamy najlepiej poziomo na krokwiach lub poszyciu. Zaczynamy od okapu, żeby kolejne, wyższe pasy membrany nachodziły na pas dolny tworząc bezpieczny zakład, szerokość którego jest najczęściej zaznaczona na membranie. Szerokość zakładu zależy od stopnia nachylenia dachu. Im dach jest bardziej stromy, tym zakład może być mniejszy. Jednak minimalna jego szerokość to 10 cm. Niezwykle istotnym jest, żeby sposób zamontowania membrany w okapie gwarantował bezpieczne odprowadzenie ewentualnej wody z przecieków do lub pod rynnę.
Klejenie membrany
Czy sklejać MWK na zakładach? Jako producent membran zalecamy. Jednak przy nachyleniu dachu poniżej 25° – wymagamy, ponieważ przy niższych kątach zwiększa się prawdopodobieństwo wpychania przez wiatr wody, a zwłaszcza drobnego śniegu przez zakład do wnętrza przegrody dachowej.
Szczelny montaż/ taśmy uszczelniające do membran dachowych
Podczas montażu membrany lekko ją napinamy i przymocowujemy do krokwii za pomocą zszywek lub papiaków, w taki sposób, żeby montowana później kontrłata zasłaniała miejsca przebicia. Trzeba pamiętać, że elementem mocującym membranę tak naprawdę jest kontrłata, więc zszywek lub gwoździ, które przebijają membranę trzeba używać maksymalnie oszczędnie. Styk kontrłaty z membraną dobrze jest uszczelnić za pomocą specjalistycznych taśm uszczelniających, ponieważ podczas deszczu, gdy nie ma jeszcze pokrycia zasadniczego – membrana w miejscach przebicia może przeciekać. W dachach o nachyleniu poniżej 20° uszczelnienie kontrłat jest konieczne.
Kalenica
Kalenicę należy przykryć podwójnie membraną z zakładem minimum 15cm, ponieważ to miejsce w dachu jest szczególnie narażone na wpychanie wody i śniegu przez wiatr. Tzw. kalenica otwarta (rozszczelniona membrana w kalenicy) jest dopuszczalna gdy nie ma innej możliwości zapewnienia wylotu dla powietrza wentylującego dach (np. dach z poszyciem). Kalenicę otwartą uszczelniamy za pomocą odpowiedniej szerokości pasa membrany montowanego nad szczeliną kalenicy.
Z doświadczenia wiem, że wciąż są wykonawcy, którzy nie do końca wierzą w wystarczającą paroprzepuszczalność membran dachowych. Prosty eksperyment w domu może ich przekonać. Wystarczy nalać do szklanki gorącą wodę, przykryć szczelnie szklankę kawałkiem membrany i położyć smartfon ekranem do membrany. Po chwili podnieść telefon i zaobserwować na ekranie warstwę wilgoci, która jest efektem skroplenia się przechodzącej przez membranę pary wodnej. Podobny efekt obserwujemy np. w łazience na lustrze po kąpieli.
Kosz i inne trudne miejsca
Kosz jest kolejnym szczególnie niebezpiecznym miejscem w dachu, ponieważ zbiera się tam woda opadowa i śnieg z dwóch połaci. Dlatego w tym miejscu powinniśmy zamontować 3 warstwy membrany. Pierwsza w postaci odpowiednio szerokiego pasa wzdłuż osi kosza, druga i trzecia powinny przechodzić na sąsiednia połać z minimalnym zakładem 15cm. Wszystkie miejsca przerywające ciągłość membrany, takie jak kominy, wywietrzniki, rury, anteny itp. należy bardzo starannie uszczelnić za pomocą taśm specjalistycznych, taśm dekarskich (np. Corotop FIX PRO) lub specjalnie skonstruowanych i zamontowanych rynienek z membrany, które odprowadziłyby wodę z ewentualnych przecieków poza miejsce rozszczelnienia.
Znając tzw. Prawo Murphy’ego („jeśli coś może się nie udać, to nie uda się na pewno”), wymyśliliśmy tzw. rozwinięcie dachowe tego prawa, które brzmi: jeśli woda gdzieś może przeciec, to przecieknie tam na pewno. Dobrze o tym pamiętać podczas montażu pokrycia wstępnego, ponieważ źródła ewentualnych późniejszych przecieków są trudne do zlokalizowania i kosztowne w naprawie. Trzeba też pamiętać, że nawet najlepsza membrana dachowa nie spełni swojej funkcji w dachu, jeśli nie zapewnimy jej efektywnej przestrzeni wentylacyjnej między membraną a pokryciem zasadniczym.
