Czym jest Kontrłata dachowa? – Fundament dachu wentylowanego

Redakcja Roof Challenge
12 października 2022
Czas czytania:

Ten artykuł porusza tematykę: 

  • Dlaczego Kontrłata Jest Tak Ważna? 
  • Zastosowanie Kontrłaty – Rzeczywistość Czy Mit? 
  • Nowoczesne Funkcje Kontrłaty 
  • Główna Rola Kontrłaty: Efektywna Przestrzeń Wentylacyjna 
  • Zapobieganie Kumulacji Wilgoci 
  • Wybór i Montaż Kontrłat 
  • Praktyczne Wskazówki dla Dekarzy 
  • Długoterminowe Korzyści z Zastosowania Kontrłat 

Wewnętrzna suchość to stan, w którym dach powinien być jak najczęściej. Mokry dach jest źródłem wielu problemów. Np. wilgotna wełna przestaje być dobrym izolatorem ciepła, a mokra drewniana konstrukcja dachu jest zaproszeniem dla grzybów i pleśni. Mokra wełna to strata ciepła. Mokre drewno to strata zdrowia. 

Dlaczego Kontrłata Jest Tak Ważna? 

Co robić, żeby tych problemów uniknąć? Wentylacja dachu to słowo kluczowe. Jednym z najważniejszych jej elementów jest kontrłata. To drewniana listwa montowana równolegle do krokwi na pokryciu wstępnym (membrana dachowa, papa itp). Kontrłata mocowana jest do krokwi. 

Zastosowanie Kontrłaty – Rzeczywistość Czy Mit? 

Wbrew pozorom i ostatniemu zdaniu we wstępie, wydaje się, że kontrłata nie jest konieczna w procesie schnięcia dachu. Dotyczy to dachów pokrytych dachówkami. Doświadczenia m.in. z Wysp Brytyjskich, gdzie właściwie nie stosuje się kontrłat, i z badań porównawczych dachów z i bez kontrłat, które wykazały brak istotnych różnic w zawilgoceniu łat, pokazują, że powyższe pytanie jest zasadne. 

Jednak w naszym regionie tradycja stosowania kontrłat uznawana jest za sprawdzoną, efektywną i posiadającą znacznie więcej plusów niż minusów. To sprawia, że kontrłata jest niezbędnym elementem dachu skośnego. 

Dowiedz się o rodzajach pokryć dachowych oraz który wybrać. 

Nowoczesne Funkcje Kontrłaty 

Kontrłata jest dość młodym elementem konstrukcji dachu. Jeszcze nie tak dawno przestrzeń pod dachem była strychem/magazynem, o którego zamieszkaniu nikt nie myślał. Na krokwiach montowane były łaty, a na nich dachówka. Pokrycie to było na tyle nieszczelne, że strych był bardzo dobrze wentylowanym pomieszczeniem i nawet jeśli dochodziło do przecieków, to dach dzięki wentylacji szybko sobie z tym radził. 

Wymyślono więc kontrłatę, która unosiła łatę, umożliwiając swobodne spływanie wody i zsuwanie się śniegu, a przy tym umożliwiała wentylację pod dachówką. Dziś kontrłata jest przede wszystkim elementem, który tworzy przestrzeń wentylacyjną w dachu skośnym, która umożliwia ruch powietrza od okapu do kalenicy. 

Po wynalezieniu wysokoparoprzepuszczalnych membran dachowych, okazało się, że to jedyna wymagana przestrzeń wentylacyjna. Dzięki niej przechodząca przez wodoszczelną warstwę (membrana dachowa) para wodna zabierana jest na zewnątrz dachu. 

Główna Rola Kontrłaty: Efektywna Przestrzeń Wentylacyjna 

To jest właśnie główne zadanie kontrłaty – stworzenie dystansu między łatami a pokryciem wstępnym, który przy zapewnieniu wlotu powietrza w okapie, przelotu w połaci i wylotu w kalenicy, tworzy nam efektywną przestrzeń wentylacyjną. Ta przestrzeń jest niezbędna, by zapobiec kumulacji wilgoci, która może prowadzić do degradacji materiałów dachowych oraz powstawania niezdrowych warunków wewnątrz budynku. 
 
Dowiedz się jak poprawnie wykonywać wentylacje dachu z pełnym deskowaniem. 

Zapobieganie Kumulacji Wilgoci 

Przestrzeń wentylacyjna, utworzona dzięki kontrłatom, umożliwia stały przepływ powietrza pod dachówkami czy innym pokryciem dachowym. To fundamentalne, aby wilgoć generowana wewnątrz budynku mogła być efektywnie usunięta na zewnątrz, zanim zacznie oddziaływać na konstrukcję dachu. 

Wybór i Montaż Kontrłat 

Wybierając kontrłaty, warto zwrócić uwagę na ich wymiary oraz jakość drewna. Standardowo stosuje się kontrłaty o przekroju 30×50 mm lub 40×60 mm. Montaż kontrłat powinien być dokładny i równy, aby zachować odpowiedni dystans między pokryciem wstępnym a łatami. Przy montażu, kontrłaty przybijane są do krokwi za pomocą gwoździ dachowych lub wkrętów. 
 
Dowiedz się jak poprawnie układać membranę dachową. 

Praktyczne Wskazówki dla Dekarzy 

Dla dekarzy, kluczowe jest, by pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej przestrzeni wentylacyjnej – nie za małej, ale też nie za dużej. 

Długoterminowe Korzyści z Zastosowania Kontrłat 

Korzystanie z kontrłat w konstrukcji dachu to inwestycja w zdrowie i trwałość budynku. Dzięki temu rozwiązaniu, wilgoć jest skutecznie odprowadzana na zewnątrz, co minimalizuje ryzyko powstawania pleśni, grzybów i innych patogenów w przestrzeni poddasza. 
 
Najczęściej zadawane pytania na temat kontrłat: 

  1. Jakie wymiary powinny mieć kontrłaty? 
    Standardowo stosuje się kontrłaty o przekroju 30×50 mm lub 40×60 mm, ale wymiary te mogą być dostosowane do specyfiki projektu i wybranego pokrycia dachowego. 
  2. Z jakiego materiału najlepiej wykonać kontrłaty? 
    Kontrłaty najczęściej wykonuje się z drewna sosnowego, świerkowego lub modrzewiowego. Ważne, aby było to drewno odporne na warunki atmosferyczne, najlepiej impregnowane. 
  3. Jak odpowiednio zamocować kontrłaty? 
    Należy pamiętać, że że kontrłatę traktujemy jako podstawowy element mocujący membranę. To nie zszywki czy gwoździe-papiaki powinny grać główną rolę w instalowaniu membrany dachowej, ale właśnie dobrze dociśnięta kontrłata. Doświadczeni wykonawcy wiedzą, że zwykły gwóźdź nie daje gwarancji trwałego i mocnego dociśnięcia kontrłaty, zwłaszcza gdy jej styk z membraną jest dodatkowo uszczelniony specjalną taśmą uszczelniającą. W takiej sytuacji można rozważyć zastosowanie gwoździ skrętnych, pierścieniowych, a nawet wkrętów. 
  4. Jaki dystans między kontrłatami jest zalecany? 
    dystans między kontrłatami zależy od rozstawu krokwi i zazwyczaj jest to około 90 cm. Natomiast rozmieszczenie łat dachowych jest zależne od rodzaju pokrycia dachu 
  5. Czy kontrłaty są konieczne przy każdym rodzaju pokrycia dachowego? 
    Kontrłaty są zalecane przy większości rodzajów pokryć dachowych, szczególnie przy dachówkach ceramicznych ponieważ zapewniają one efektywną wentylację oraz stabilizują pokrycie. 

Pobierz

    manual techniczny!  

Zapoznaj się z praktyczną, niezbędną, codzienną wiedzą dla dekarza w pigułce.

Autor: Redakcja Roof Challenge

Redakcja to zespół ekspertów z wieloletnim doświadczeniem w branży budowlanej, specjalizujących się w konstrukcji i renowacji dachów.

Nasza pasja do tworzenia solidnych i estetycznych dachów napędza nas do dzielenia się wiedzą i najlepszymi praktykami z czytelnikami naszego bloga.

Każdy artykuł, który publikujemy, jest owocem wspólnej pracy naszych inżynierów, dekarzy i konsultantów, którzy na co dzień zajmują się rozwiązywaniem nawet najbardziej skomplikowanych problemów związanych z budową dachów.

Dążymy do tego, aby nasz blog był niezawodnym źródłem informacji dla każdego, kto planuje budowę, remont czy modernizację dachu. Zapraszamy do lektury i dzielenia się swoimi pytaniami oraz doświadczeniami.

Rekomendowane artykuły

[PORADNIK] Elementy więźby dachowej

[PORADNIK] Elementy więźby dachowej

Elementy więźby dachowej Krokiew  Krokiew koszowa  Krokiew narożna  Jętka  Kleszcze  Płatew  Miecz  Murłata  Wiatrownica  Słup  Wiązar  Kosz  Naroże  Kulawka  Wymian  Tram  Podwalina  Podczas inwestycji w budowę domu, inwestor może natknąć się na wiele technicznych...

Łata kalenicowa – wspornik

Łata kalenicowa – wspornik

Wprowadzenie do budowy dachu Podczas budowy dachu inwestorzy najczęściej dopytują lub zwracają uwagę na widoczne jego elementy. Z oczywistych względów najważniejsze jest pokrycie zasadnicze. Trzeba jednak przyznać, że świadomość/wiedza inwestorów rośnie, więc podczas...

Wykończenie kalenicy – otwarta czy zamkięta?

Wykończenie kalenicy – otwarta czy zamkięta?

Na początku trzeba zaznaczyć, że pytanie dotyczy dachów skośnych z najpopularniejszą metodą ocieplenia, czyli termoizolacją pomiędzy krokwiami. Między wykonawcami wciąż nie ma zgody co do sposobu montażu wysokoparoprzepuszczalnej membrany dachowej w tym miejscu. Jedni...